آشنایی با نحوه درست نگهداری گیاه سانسوریا در خانه
به طور کلی خانواده گیاه سانسوریا، جز گیاهان مقاوم به انواع شرایط محیطی میباشد و هر شخصی به راحتی میتواند در خانه و یا محل کار پرورش دهد.
اما نگهداری سانسوریا، دارای نکات کلیدی میباشد که با دانستن آن ها ، می توانید یک گیاه تازه و شاداب داشته باشید. با این حال سانسوریا نمادی از استقامت و زیبایی است. و با ویژگیهای منحصر به فرد خود به یکی از پرطرفدارترین گیاهان خانگی تبدیل شده است.
در این قسمت، در مورد نیاز های این گیاه مانند نور، آب، رطوبت و روش های تامین آن، خاک و کود مناسب این گیاه صحبت میکنیم.
نور مناسب
سانسوریا از جمله گیاهان مقاوم به نور کم است و حتی در سایه یا نورهای مصنوعی مانند لامپهای رشد نیز به خوبی زنده میماند. با این حال، چون این گیاه اصالتاً از مناطق آفتابی میآید، در مکانهایی با نور غیر مستقیم و نسبتاً زیاد بهتر رشد میکند. بنابراین، بهتر است آن را در فاصلهای مناسب از پنجرهای جنوبی که نور خوبی دارد قرار دهید و دقت کنید که نور مستقیم به برگهای آن نتابد، زیرا گرمای خورشید میتواند باعث خمیدگی و ضعف برگهای سانسوریا شود. همچنین، مراقب باشید که گیاه در معرض باد ناشی از باز بودن پنجره قرار نگیرد، زیرا گیاهان آپارتمانی به طور کلی به باد حساس هستند.
آب مناسب
سانسوریا از گیاهان آپارتمانی است که به کمبود آب مقاوم است و آبیاری زیاد میتواند باعث پوسیدگی ریشهها و در نهایت نرم شدن و فساد برگهای آن شود.
میزان آبیاری سانسوریا به دمای محیط، نور و رطوبت اطراف بستگی دارد، اما به طور کلی بهتر است خاک گیاه هر هفته بررسی شود و اگر دو سانتیمتر از سطح خاک خشک بود، آبیاری انجام شود. در شرایط متعادل، به طور متوسط هر ۱۴ روز یک بار در فصل سرد و هر ۱۰ روز یک بار در فصل گرم، گیاه را آبیاری کنید و اطمینان حاصل کنید که آب به تدریج از زیر گلدان خارج شود. همچنین در مقاله ای جداگانه انواع مختلف گیاهان مقاوم به کم آبی را معرفی کرده ایم
دمای مناسب
گیاه سانسوریا هوای گرم را دوست دارد و نسبت به گرما مقاومت بالایی دارد. بهترین دما جهت نگهداری گیاه سانسوریا، بین ۱۵ الی ۳۰ درجه سانتی گراد است؛ اما باید توجه داشت که گرمای بیش از حد باعث خم شدن و شل شدن برگ ها می شود. از طرفی، گیاه سانسوریا نسبت به سرمای زیاد حساس است و بهتر است که این گیاه در معرض برف و باران قرار نگیرد.
رطوبت سانسوریا
از شرایط نگهداری سانسوریا رطوبت است. باید بگوییم که خشکی یا رطوبت هوا برای این گل چندان مهم نیست؛ چون در حمام هم (که رطوبت بسیار بالایی دارد) قابل نگهداری است. این هم دلیلی دیگر، بر جان سخت بودن گیاه سانسوریا.
کود مناسب
گیاهان نیز مانند هر موجود زنده دیگر، نیاز به غذا دارند، سانسوریا نیز این قاعده مستثنا نیست اگر میخواهید گیاه سانسوریا شما یک رشد خوب و سریع داشته باشد، توصیه میکنیم از کود عمومی گیاهان آپارتمانی، کود NPK با نسبت ۱۰-۱۰-۱۰ و کود های مخصوص سانسوریا استفاده کنید. با این وجود توصیه میکنیم مقاله ی راه های رشد سریع و افزایش پاجوش سانسوریا را حتما مطالعه کنید
فرقی نمیکند که سانسوریا در گلدان یا باغچه کاشته شود. اما به هیچ عنوان از کود های حیوانی و یا کود های شیمیایی مرسوم برای باغچه های فضای باز استفاده نکنید. چرا که باعث آلوده شدن و یا سوختن ریشه های این گیاه میشود .
به طور کلی نیز پس از مدتی مواد مغذی خاک از بین می رود و به اصلاح به تفاله تبدیل میشود پس بهتر است هر شش ماه نسبت به تعویض رویه خاک و جایگزینی با خاک جدید ( نه تعویض کامل خاک ) اقدام نمایید و هر یکسال یکبار نسبت به تعویض کل خاک اقدام نمایید.
خاک مناسب سانسوریا
گیاه سانسوریا، به خاکی سنگین با ترکیبی از ماسه، رس و مواد آلی نیازمند است. برای حفظ رطوبت در اطراف ریشه بهتر است، کمی پرلیت به خاک سانسوریا استفاده کنید. بهترین محدوده pH خاک برای رشد گیاه و گل سانسوریا بین ۵.۴ تا ۵.۷ است، یعنی خاکی کمی اسیدی تا خنثی
گلدان مناسب
اگر به کشور های شرق آسیا سفر کنید مشاهده خواهید کرد که این گیاه را در باغچه ها نیز میکارند به همین دلیل، این گیاه را هم در باغچه و هم در گلدان میتوان نگهداری کرد.
گلدان هایی که عمق کمی دارند و به خوبی گیاه داخل آن کیپ میشود، بهترین گزینه است. از انتخاب گلدان های بزرگ و یا گلدان های آهکی جدا خودداری کنید چرا که به صورت طبیعی، گیاهان مکان های تنگ را ترجیح میدهند و خاصیت آهکی گلدان نیز، ریشه های این گیاه را از بین میبرد و در هنگام تعویض گلدان بهتر است زهکشی گلدان که شامل سوراخ و استفاده از پوکه میباشد را بررسی کنید در صورتی که آب داخل خاک به مدت طولانی در اطراف ریشه ها باقی بماند و از زیر گلدانی خارج نگردد، باعث گندیدگی و پوسیدگی میشود،
اگر قصد کاشت گل سانسوریا در داخل گلدان های لوکس و بزرگ را دارید، بهتر است، ابتدا گیاه داخل گلدان پلاستیکی مناسب کاشته شود. و سپس داخل گلدان مورد نظرتان قرار دهید و اطراف آن را با پوکه و یا سنگ تزیین کنید.
در آخر نیز در هنگام تعویض گلدان و خاک سانسوریا دقت کنید ریشه های گیاه به مدت طولانی در مجاورت هوا قرار نگیرد، برای این کار بهتر است اطراف ریشه را تا تعویض کامل گلدان و خاک ، داخل پلاستیک و یا پارچه قرار دهید.
گلدهی سانسوریا
اگر از اطراف گل سانسوریا، یک شاخه گل رویید، نشانه شرایط ایده آل و وضعیت خوب گیاه میباشد اما برای رشد بهتر گیاه، این گل را که خاصیت تزیینی ندارد و صرفا برای گرده افشانی و یا تولید بذر میباشد را بچینید . گل سانسوریا از رنگ های سبز و سفید تشکیل شده است و زمان رویش آن پاییز است.
روش های تکثیر سانسوریا
رشد و تکثیر سانسوریا از راههای مختلفی مثل کاشت بذر، قلمه زدن یا گذاشتن برگ در آب انجام میشود. راحتترین روش، کاشتن بذر سانسوریا در خاک یا محیط کشت مدنظرتان است. این روش اگرچه ساده است، اما خیلی مورد استفاده قرار نمی گیرد، چون زمان زیادی طول میکشد تا دانهها جوانه بزنند.
راه دیگر این است که تعدادی از برگهای سالم گیاه را جدا کنید و در خاک بکارید. بعد از مدتی این برگها ریشه خواهند زد و از هر ریشه یک سانسوریای تازه رشد میکند. (منظور از ریشه همان ریزوم است.)
علاوهبر دو راه یاد شده میتوانید از آب هم برای تکثیر سانسوریا کمک بگیرید. بهاینمنظور یک برگ جوان را از سانسوریا جدا کنید و در یک لیوان آب قوطهور کنید. هر چند روز یک بار آب را عوض کنید تا پس از چند هفته ریشههای تازه را ببینید. وقتی ریشهها به اندازه کافی بزرگ شدند وقت آن رسیده که گیاه را به گلدان مخصوص خود منتقل کنید.
آفات و بیماریها در طول نگهداری از گیاه سانسوریا
آفتها
آفتهای اصلی که سانسوریا را تهدید می کنند شپشک آردی و نوزاد عنکبوت هستند. این آفتها شیره گیاه را میمکند و بهتدریج باعث پلاسیده شدن برگها میشوند. ازاینرو اگر آنها را بهموقع از بین نبرید میتوانند باعث نابودی گیاه کامل شوند.
این آفتها علاوهبر مکیدن شیره گیاه، گاهی هم ممکن است با ایجاد حفره و زخم روی برگها، باعث حساس شدن برگها شوند؛ بهطوری که در اثر کوچترین آفت یا بیماری، گیاه مقاومتی نکند و از بین برود.
راه حل از بین بردن این آفات ساده است و کمی حوصله و زمان نیاز دارد. در مورد شپشک آردی باید بگوییم که شپشک آردی قابل رویت است. پس گیاه را بررسی کنید و اگر آنها را دیدید، با یک دستمال آنها از روی گیاه جدا کنید. برای پیشگیری از حمله شپشک آردی می توانید کمی الکل به سطح برگ ها اسپری کنید.
اما در مورد نوزاد و تخم عنکبوت، باید همیشه برگها را تمیز نگه دارید. چون نوزاد و تخم عنکبوت بهراحتی شپشک قابل مشاده نیستند. در نتیجه مرتبا برگهای گیاه تمیز کرده و رطوبت هوای محیط را افزایش دهید. چون رطوبت حشرات و آفات را از گیاه دور نگه میدارد.
بیماریها
در مورد بیماریهای سانسوریا در طول نگهداری از آن باید بگوییم که این گیاه بیشتر به بیماریهای قارچی که اغلب در اثر آبیاری و رطوبت زیاد است دچار میشود؛ بهطوریکه اگر سطح برگها دائما خیس باشد، قارچها بهسرعت در آن محل رشد میکنند و باعث ضعف، پلاسیدگی و در نهایت قرمز شدن برگها خواهند شد.
در نتیجه اگر برگهای گیاه شروع به قرمز و قهوهای شدن کردند و قسمتهای سفید رنگ روی آنها تشکیل شد، بخشهای سفید رنگی که معمولا شبیه تار عنکبوت هستند و به مرور زمان قهوهای رنگ می شوند، مطمئن باشید که گیاه بیمار شده و نیاز به درمان فوری دارد. برای درمان گیاه در این شرایط لازم است گیاه را از خاک خارج کرده و ریشههای آلوده و بیمار را جدا کنید. سپس گیاه را به خاکی جدید و مناسب منتقل کنید.
توصیه ما به شما این است که همیشه گیاه خود را در شرایطی نگه دارید که دچار بیماریهای قارچی نشود، چون بیماریهای قارچی بهسرعت باعث پوسیده شدن و در نهایت مرگ گیاه میشوند. بهاینمنظور همیشه برگهای سانسوریا را خشک نگه دارید، بهاندازه کافی (نه بیشتر و نه کمتر) به گیاه آب بدهید و اجازه بدهید خاک خشک شود و مجددا گیاه را آبیاری کنید. علاوهبراین از خاکهای با زهکشی مناسب استفاده کنید و دمای محیط را همیشه متعادل نگه دارید تا از رطوبتی بودن بیشازحد محیط جلوگیری شده و در طول نگهداری از سانسوریا، سانسوریا شما دچار بیماری قارچی نشود.