مهم ترین علائم کمبود ویتامین C در بدن
احتمالا می دانید که مصرف ویتامین C به تقویت سیستم ایمنی بدن و پیشگیری از بیماری مانند سرماخوردگی یا کاهش شدت آن کمک می کند، اما این تنها دلیلی نیست که باید مصرف چنین آنتی اکسیدان مهمی را جدی بگیرید.

مصرف ویتامین C ناکافی می تواند به انواع مختلفی از مشکلات سلامت منجر شود که از احساس خستگی مداوم تا خونریزی های بی دلیل در دهان را شامل می شوند. خبر خوب این است که به طور معمول مصرف مواد غذایی سرشار از ویتامین C یا مکمل طی مدت زمانی کوتاه کمبود این ماده مغذی را برطرف می کند. در ادامه با برخی از نشانه های مهم کمبود ویتامین C بیشتر آشنا می شویم.
شل شدن دندان ها
در کنار خونریزی و احساس درد در لثه ها، کمبود ویتامین C می تواند به شل شدن دندان ها نیز منجر شود. ضعف استخوان، غضروف، دندان ها و بافت همبند می تواند به شل شدن و پوسیدگی دندان ها و در نهایت از دست دادن دندان منجر شود.
لثه های ناسالم و دیگر ضعف های ساختاری به واسطه کمبود ویتامین C می توانند موجب شل شدن و حتی افتادن دندان ها شوند.
لثه های ملتهب و خونریزی از آنها
یکی از شناخته شده ترین نشانه های کمبود ویتامین C خونریزی آسان از لثه ها، به ویژه هنگام مسواک زدن یا استفاده از نخ دندان است. لثه های متورم از التهاب حکایت دارد و مصرف ویتامین C به عنوان یک آنتی اکسیدان می تواند به بهبود آن کمک کند. مطالعات نشان داده اند که مصرف ویتامین C کافی با سلامت بهتر لثه پیوند خورده است.
خونریزی از بینی
خونریزی از بینی می تواند برای افراد بسیاری رخ دهد و ارتفاع زیاد یا خشکی دلیل آن باشد، اما این شرایط یکی از نشانه های کمبود ویتامین C نیز محسوب می شود.
رگ های خونی در بینی برای حفظ استحکام خود به کلاژن وابسته هستند و ویتامین C برای تولید کلاژن ضروری است. خونریزی از بینی زمانی رخ می دهد که رگ های خونی کوچک در این قسمت از بدن پاره می شوند، از این رو خون دماغ شدن های مکرر می تواند نشانه ای از ضعف رگ های خونی در بینی باشد.
پیچخوردگی موهای بدن
کمبود ویتامین C میتواند با ایجاد مشکل در ساختار پروتئین مو باعث رشد موهای پیچخورده و تابدار شود. پیچخوردگی موهای بدن یکی از نشانههای مهم کمبود ویتامین ث است، اما معمولا بهراحتی قابل تشخیص نیست، چراکه این موها به دلیل نازکی زیاد، خیلی زود میشکنند و میریزند.
مشکل رشد موهای غیرطبیعی معمولا با یک ماه مصرف مناسب ویتامین C درمان میشود.
پوست خشک و زبر
کلاژن پوست را انعطاف پذیر نگه می دارد و ظاهری جوان به آن می بخشد و بر همین اساس است که بسیاری از محصولات زیبایی حاوی کلاژن هستند. از این رو، جای شگفتی نیست که کمبود ویتامین C اثر منفی بر ظاهر و بافت بزرگترین اندام بدن انسان داشته باشد.
زمانی که بدن با کمبود ویتامین C مواجه است، احتمال خشکی، زبری، پوسته پوسته و قهوه ای رنگ شدن پوست نیز افزایش می یابد. این شرایط به دلیل تولید کلاژن ناکافی شکل می گیرد.
کبود شدن سریع
کبودی بدن هنگامی اتفاق میافتد که رگهای خونی زیر پوست پاره شوند و خون در آن ناحیه پخش شود. در اثر کمبود ویتامین C تولید کلاژن کاهش پیدا میکند و در نتیجه رگهای خونی ضعیف میشوند. کبودی به دلیل کمبود ویتامین ث ممکن است بسیار بزرگ یا به شکل نقطههای کوچک بنفش زیر پوست ظاهر شود.
کبود شدن سریع یکی از علائم اولیه در تشخیص کمبود ویتامین ث است.
موخوره
موخوره و حتی شکنندگی ناخن ها می توانند نشانه ای از سطوح کم ویتامین C باشند. از آنجایی که مو یک بافت غیر ضروری در نظر گرفته می شود، مواد مغذی مانند ویتامین C پیش از این که در دسترس آن قرار بگیرند، ابتدا به اندام ها و بافت های مهمتر ارسال می شوند.
در شرایطی که ممکن است با دیگر نشانه های کمبود ویتامین C مواجه نباشید، بدن تغذیه بخش های دیگر با این ویتامین را هدف قرار داده و از نعمت موی درخشان و ناخن هایی قوی بی بهره خواهید شد.
کمبود ویتامین C یکی از دلایل خستگی مزمن می باشد
تغییرات خلقی
در شرایطی که ویتامین C بیشتر به واسطه توانایی خود در مبارزه با بیماری های جسمانی مشهور است، اما این ماده مغذی می تواند به همان اندازه در پرهیز از مسائل روانی نیز نقش داشته باشد. کمبود ویتامین C می تواند موجب آسیب عصبی شود و افزودن این ماده مغذی به رژیم غذایی می تواند علائم اضطراب، افسردگی و اختلال دو قطبی را بهبود بخشیده یا معکوس کند.
خستگی مزمن
دلایل مختلفی می توانند به احساس خستگی مزمن منجر شوند، اما کمبود ویتامین C یکی از مواردی است که نباید نادیده گرفته شود. علائم اولیه ممکن است شامل کسالت و خستگی باشند که احتمالا در نتیجه بیوستنز معیوب کارنیتین شکل می گیرند.
کارنیتین ماده ای است که برای کمک به انتقال اسیدهای چرب اساسی به سلول های تولیدکننده انرژی توسط بدن تولید می شود.
ضعف سیستم ایمنی بدن
تحقیقات نشان داده است ویتامین C درون انواع مختلفی از سلولهای ایمنی بدن تجمع میکند تا به آنها در مبارزه با عفونت و نابود کردن عوامل بیماریزا، کمک کند. کمبود ویتامین C منجر به ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن و افزایش خطر عفونتها و بیماریهای خطرناکی مانند ذاتالریه میشود.
بیشتر بخوانید: ۱۵ خوراکی مفید برای تقویت سیستم ایمنی بدن
در واقع بسیاری از افرادی که دچار بیماریهای مرتبط با کمبود این ویتامین میشوند، در نهایت به دلیل ضعف در عملکرد سیستم ایمنی، از عفونت جان خود را از دست میدهند.
افزایش وزن
اگر ورزش می کنید و رژیم غذایی خوبی دارید، اما همچنان وزن اضافه می کنید، ممکن است سطوح کم ویتامین C دلیل شکل گیری این شرایط باشد.
ویتامین C به پشتیبانی از تولید انرژی توسط سلول ها کمک می کند و سطوح کم این ماده مغذی با آهنگ کند سوخت و ساز پیوند خورده است. سوخت و ساز آهسته احتمال افزایش وزن را بیشتر می کند. جای شگفتی نخواهد بود که این اثر کمبود ویتامین C با احساس خستگی همزمان شود.
سطوح کم آهن
برخی ویتامین ها، مواد معدنی و عناصر برای ارائه بهترین نتیجه به مواد دیگر وابسته هستند و ویتامین C و آهن از چنین رابطه ای برخوردار هستند. بدن دو نوع آهن را جذب می کند که شامل هم و غیرهم می شوند. در شرایطی که آهن هم معمولا از منابع حیوانی سرچشمه می گیرد و به راحتی جذب می شود، آهن غیرهم این گونه نیست.
آهن غیرهم معمولا از منابع گیاهی سرچشمه می گیرد و به راحتی در بدن جذب نمی شود. ویتامین C به بدن در جذب کارآمدتر آهن غیرهم کمک می کند و نشان داده است که نشانگری قوی برای وضعیت آهن محسوب می شود. کمبود آهن و ویتامین C معمولا دست در دست یکدیگر دارند.
مصرف ویتامین C به تقویت سیستم ایمنی بدن و پیشگیری از بیماری کمک می کند
مفاصل متورم و دردناک
سطوح کافی ویتامین C ممکن است به پیشگیری از انواع آرتریت کمک کند، در شرایطی که مقدار بیش از حد آن نیز می تواند مشکل ساز باشد. البته مصرف بیش از حد ویتامین C بسیار نادر است. مقدار مصرف توصیه شده روزانه ویتامین C برای زنان ۷۵ میلی گرم و برای مردان ۹۰ میلی گرم است.
نتایج مطالعه ای که در دانشگاه دوک انجام شد، نشان داد در بدن سوژه های حیوانی که مقدار بسیار زیاد ویتامین C دریافت کرده بودند پروتئینی ترشح می شود که استخوان ها را تحت تاثیر قرار داده و تسریع آسیب مفصلی و درد در سوژه های مبتلا به آرتروز را موجب شد.
مطالعه ای دیگر نیز نشان داد افرادی که کمبود ویتامین C دارند در مقایسه با افراد سالم سه برابر احتمال بیشتری دارد به آرتریت روماتوئید مبتلا شوند.
اسکوروی
این بیماری بسیار نادر است، اما اگر در بدن خود به میزان کافی ویتامین C نداشته باشید ممکن است نشانه های اسکوروی (Scurvy) را تجربه کنید.
اسکوروی با سطوح کم ویتامین C پیوند خورده است و می تواند به شکل گیری علائمی مانند خستگی بیش از حد، خونریزی بی دلیل، و ایجاد زخم در لثه منجر شود و همچنین درد و تورم در اندام ها را به همراه دارد.
بهترین منابع ویتامین C
میزان مصرف روزانهی توصیهشدهی ویتامین C برای خانمها ۷۵ میلیگرم و برای آقایان ۹۰ میلیگرم است. توصیه میشود افراد سیگاری روزانه ۳۵ میلیگرم بیشتر مصرف کنند؛ چراکه تنباکو جذب ویتامین C را کاهش و نیاز بدن به مواد غذایی را افزایش میدهد.
میزان بسیار کمی ویتامین C برای پیشگیری از بیماری اسکوربوت لازم است. فقط ۱۰ میلیگرم در روز کافی است، که تقریبا در یک قاشق غذاخوری فلفل دلمهای تازه یا آب نصف یک عدد لیمو ترش یافت میشود. در ادامه برخی از بهترین منابع ویتامین C را به شما معرفی میکنیم.
- کیوی
- لیمو
- پرتقال
- گوجه فرنگی
- توت فرنگی
- کلم بروکلی و کلم بروکسل
- جعفری
- فلفل دلمهای شیرین
- آناناس
- انگور
- خرمالو
- پاپایا
- گواوا
- خرید میوه و سبزیجات از سوپرمارکت دیجیکالا
ویتامین C در اثر حرارت از بین میرود، پس مصرف این سبزیجات و میوهها به صورت خام بهتر از پخته است. از آنجا که بدن میزان زیادی ویتامین C در خود ذخیره نمیکند، توصیه میشود هر روز میوه و سبزیجات تازه بخورید.
شواهدی مبنی بر مسمومیت با مکمل یا قرص ویتامین C وجود ندارد، اما مصرف بیش از ۲۰۰۰ میلیگرم ویتامین C در روز ممکن است باعث دردهای شکمی، اسهال، تهوع و همچنین افزایش خطر سنگ کلیه در مردان شود.