آمینواسید ایزولوسین: راز افزایش طول عمر یا توهمی خطرناک در رژیم غذایی؟
بحث‌ها پیرامون نقش ایزولوسین، یکی از آمینواسیدهای شاخه‌دار ضروری، در افزایش طول عمر افزایش یافته است؛ با این حال، متخصصان هشدار می‌دهند که هرچند مطالعات حیوانی نشان داده‌اند محدود کردن این آمینواسید در موش‌ها به سلامت متابولیک کمک می‌کند، اما به دلیل غیرممکن بودن حذف آن از رژیم غذایی انسان و نگرانی‌ها درباره تفاوت فیزیولوژی و تحلیل رفتن عضلات در سالمندان، اجرای این راهکار بدون مصرف مکمل‌های هدفمند، عملی و ایمن نیست.
به گزارش اول فارسی ، ایزولوسین، یکی از ۹ آمینواسید شاخه‌دار ضروری که به‌طور طبیعی در مواد غذایی پروتئین‌دار یافت می‌شود، در مباحث اخیر دنیای تغذیه در رابطه با نقش احتمالی‌اش در افزایش طول عمر به مرکز توجه آمده است. اخیراً در تیترهای خبری انگلیسی این موضوع مطرح شده که «یک تغییر ساده در رژیم غذایی می‌تواند طول عمر شما را تا ۳۳ درصد افزایش دهد»، که به محدود کردن یک آمینواسید خاص اشاره دارد.
با این حال، به گفته متخصصان تغذیه بالینی، کنار گذاشتن یک آمینواسید خاص مانند ایزولوسین از رژیم غذایی انسان غیرممکن است. زیرا مواد غذایی به‌طور طبیعی حاوی آمینواسیدهای مختلف هستند و هیچ غذایی وجود ندارد که فاقد ایزولوسین باشد؛ بنابراین کاهش مقدار آن مستلزم استفاده از دارو یا مکمل خواهد بود.
نتایج مطالعات موش‌ها و هشدارها برای تعمیم به انسان
مطالعاتی که تاکنون بر روی ایزولوسین انجام شده، صرفاً بر روی موش‌ها تمرکز داشته است. دادلی دابلیو. لمینگ، متخصص سوختوساز از دانشگاه ویسکانسین-مدیسن، در دو مطالعه مشابه (۲۰۲۳ و ۲۰۲۴)، سطح ایزولوسین دریافتی موش‌ها را از طریق رژیم غذایی تغییر داد؛ به‌طوری که گروهی از موش‌ها تنها یک‌سوم مقدار استاندارد، ایزولوسین کمتری دریافت کردند، در حالی که سایر مواد مغذی و کالری دریافتی ثابت ماند. نتایج امیدوارکننده بودند: موش‌هایی که ایزولوسین کمتری مصرف کردند، کمتر وزن اضافه کرده و از سوختوساز سالم‌تری برخوردار بودند، اما در موش‌هایی که ایزولوسین بیشتری در رژیم غذایی‌شان داشتند، سوختوساز ضعیف‌تری مشاهده شد که در موش‌های نر مشهودتر بود.
با این وجود، لمینگ و سایر محققان تأکید کردند که تأثیر محدودیت ایزولوسین در افزایش طول عمر در انسان‌ها مشاهده نشده است و فواید مشاهده شده مشابه رژیم‌های کم‌کالری است که در نمونه‌های حیوانی با افزایش طول عمر ارتباط دارند. لمینگ همچنین اشاره کرد که فیزیولوژی و تغذیه جوندگان با انسان متفاوت است؛ آن‌ها عمدتاً شب‌زی هستند و الگوی سوختوساز و رشد متفاوتی دارند، از این رو تعمیم نتایج به انسان‌ها مشکل است.
عدم امکان محدودیت ایزولوسین در رژیم غذایی و خطرات آن: دونالد لیمن، متخصص سلامت متابولیک، هشدار داد که تفکیک و کاهش ایزولوسین در رژیم‌های غذایی عملاً غیرممکن است، مگر با به حداقل رساندن کل پروتئین دریافتی. وی افزود ایزولوسین یک آمینواسید شاخه‌دار بوده و بیشتر در محصولات حیوانی یافت می‌شود تا گیاهی، و بخشی جدایی‌ناپذیر از رژیم غذایی است. لیمن تأکید کرد که دستکاری یک آمینواسید ضروری می‌تواند ناهماهنگی‌های زیان‌بارتری نسبت به یک رژیم کم‌پروتئین داشته و آمینواسیدهای ضروری در هماهنگی با یکدیگر عمل می‌کنند، بنابراین کمبود یکی می‌تواند سازوکار حیاتی بدن را مختل کند که تحلیل رفتن عضله یکی از مهم‌ترین خطرات آن برای سالمندان است.
توصیه‌های پروتئینی برای سالمندی سالم
کارشناسان تغذیه توصیه می‌کنند که سالمندان برای حفظ توده و قدرت عضلانی و جلوگیری از تحلیل رفتن عضلات (که از علل اصلی از دست دادن استقلال حرکتی است)، باید روزانه حدود ۱.۲ تا ۱.۷ گرم پروتئین به‌ازای هر کیلوگرم از وزن بدن مصرف کنند که بیشتر از دستورالعمل‌های مرسوم است. این یعنی فردی با ۶۸ کیلوگرم وزن باید روزانه حدود ۸۱ گرم پروتئین مصرف کند. محققان در مطالعات ایزولوسین اگرچه بر ترکیب آمینواسیدها تمرکز داشتند، اما با مصرف پروتئین کافی در سالمندان مخالف نبودند.
لمینگ بیان کرد که مطالعات ایزولوسین نشان می‌دهند که کیفیت و ترکیب پروتئین به اندازه مقدار آن در سلامتی و طول عمر دخیل است، اما داشتن رژیم‌های غذایی با ترکیب پروتئینی متفاوت واقعاً عملی نیست و استفاده از داروها یا مکمل‌هایی که سطح ایزولوسین را کاهش می‌دهند، مؤثر خواهد بود.
عضو کانال تلگرام اول فارسی شوید
عضو کانال واتساپ اول فارسی شوید
