تحریک عصب واگ: روشی نویدبخش برای درمان اختلال اضطراب پس از سانحه
به گزارش اول فارسی ،در مواردی که افراد از درمان‌های مرسوم پاسخ نمی‌گیرند، روش‌هایی که مغز و بدن را به صورت همزمان درگیر می‌کنند، نویدبخش ظاهر شده‌اند. یکی از این روش‌ها، تحریک عصب واگ است که به عنوان راهی جدید برای بهبود اختلال اضطراب پس از سانحه (PTSD) معرفی شده است. این روش به کاهش پایدار علائم و حتی بهبودی کامل بیمار می‌انجامد.
تجربه‌ای از ۱۱ سپتامبر: بازگشت به زندگی با یک تمرین ساده
یک نمونه بالینی، داستان زنی ۶۶ ساله است که در زمان حمله به مرکز تجارت جهانی در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، در طبقه هشتادم آن مشغول به کار بود. او توانست درست پیش از فروریختن برج از ساختمان خارج شود، اما سال‌ها با علائم شدید PTSD نظیر یادآوری خاطرات تلخ، افسردگی و خاموشی عاطفی دست و پنجه نرم می‌کرد. این خانم پس از امتحان کردن روان‌درمانی، درمان شناختی رفتاری و مصرف دارو، که هیچ‌کدام مؤثر نبودند، یک دهه بعد با تمرین ساده تنفس که عصب واگ را تحریک می‌کرد، آشنا شد و علائمش به تدریج فروکش کرد. شش ماه پس از آغاز این تمرینات، او با پیشرفت چشمگیری مواجه شد و توانست دوباره لبخند بزند.
نخستین مطالعه انسانی و نتایج امیدوارکننده
اختلال اضطراب پس از سانحه بسیار رایج است و اغلب به سختی درمان می‌شود. محققان در یک مطالعه جدید، تأثیر ترکیب درمان مرسوم (مواجهه طولانی‌مدت) با تحریک کوتاه‌مدت عصب واگ را بررسی کردند. تحریک عصب واگ با افزایش انعطاف‌پذیری مغز، به سرکوب خاطرات هولناک کمک می‌کند. در این مطالعه، داوطلبانی که پیش از این از درمان‌های مرسوم نتیجه نگرفته بودند، پس از ۱۲ جلسه درمان و تحریک عصب واگ، هیچ‌کدام علائم بارز PTSD را نداشتند و بهبودی آن‌ها پایدار بود. میزان اضطراب آن‌ها نیز از ۸۹ درصد به ۴۴ درصد کاهش یافت. این نخستین مطالعه انسانی بود که اثربخشی و ماندگاری این رویکرد را تأیید کرد.
عصب واگ چگونه عمل می‌کند؟
به گفته دکتر پریال مودی، متخصص طب تلفیقی، تحریک عصب واگ با فعال‌سازی سیستم «استراحت و هضم» عمل می‌کند و سیستم عصبی را از حالت برانگیختگی شدید به آرامش و تعادل می‌رساند. این روش موجب کاهش ضربان قلب، پایین آمدن سطح کورتیزول و آرام‌سازی بخش‌هایی از مغز می‌شود که در واکنش به ترس و تروما دخیل هستند. این روش همچنین به افراد کمک می‌کند تا احساسات خود را مدیریت کرده و به خاطرات تلخ خود سر و سامان دهند.
تروما و سیستم عصبی
دکتر مودی توضیح می‌دهد که تروما باعث تغییرات قابل‌توجه در سیستم عصبی می‌شود. در اختلال اضطراب پس از سانحه، بخش سمپاتیک سیستم عصبی که مسئول واکنش «ستیز یا گریز» است، فعال می‌ماند. این امر به افزایش هورمون‌های استرس و مشکلاتی نظیر فشار خون بالا، اضطراب و حملات پانیک منجر می‌شود. جوآنا هارپر، مربی بازیابی از تروما، تأکید می‌کند که تروما همیشه از یک اتفاق بزرگ نشأت نمی‌گیرد، بلکه میتواند حاصل انباشت تجربه‌های کوچک و ناراحت‌کننده باشد که سیستم عصبی را مختل می‌کنند.
تمرینات کنترل تروما و نقش تنفس‌درمانی
خبر خوش این است که تمرینات ذهنی-جسمانی می‌توانند به ترمیم و تقویت سیستم عصبی کمک کنند. آموزش مهارت‌های خودتنظیمی به افراد، عاملی کلیدی است. تحرک بدنی و تنفس آهسته و عمیق نیز میتواند عملکرد عصب واگ را تقویت کرده و به کنترل تروما کمک کند. دکتر مودی از تکنیک‌های غیرتهاجمی تحریک عصب واگ، مانند تنفس آهسته و عمیق از راه شکم و تنفس آگاهانه، در درمان بیماران استفاده می‌کند. به گفته او، تنفس‌درمانی یک روش آسان، ایمن و ثمربخش است که بدون نیاز به تجهیزات خاص، به بیمار کمک می‌کند تا دوباره با بدن خود ارتباط بگیرد و در نتیجه، بهبودی از تروما را تسریع می‌کند.
عضو کانال تلگرام اول فارسی شوید
عضو کانال واتساپ اول فارسی شوید
