فاجعه زیست‌محیطی و گردشگری در غار شاپور کازرون
برای بازدید از غار شاپور بلیط و هزینه ورودی از بازدیدکنندگان دریافت نمی‌شود، زیرساخت توریسم بسیار ضعیف و شکننده و خدمات و امکانات رفاهی زیر حد صفر است.
غار شاپور واقع در شهرستان کازرون، از لحاظ داشتن غارنهشته‌ها (سنگ‌هایی که بعد از تشکیل فضای غار بر اثر چکیدن آب‌های فرورُو به‌وجود می‌آید) و آثار تاریخی، به‌عنوان یکی از مهمترین غارهای ایران محسوب می‌شود. ابهت مجسمه شاپور توانسته به‌‌میزان قابل‌توجهی، نظر گردشگران و دولتمردان را به خود جلب کند. همین موضوع سبب شده است متولی حفاظت از غار مذکور، تنها از تالار اول و آن‌هم از مجسمه محافظت می‌‌کند. تالارهای دیگر غار از لحاظ محیط‌زیستی دارای غارنهشته‌هایی است که می‌توانند جایگاه این میراث ملی را بیشتر نمایان کنند. میلیون‌ها سال طول می‌کشد که استالاکتیت‌ها و استالاگمیت‌ها شکل بگیرند؛ چکیده‌سنگ‌هایی که هویت و اصالت این غار هستند. متأسفانه به‌دلیل ناآگاهی دولتمردان و مردم، با تردد بی‌قیدوشرط گردشگران در سایر تالارها، این غارنهشته‌ها در حال از‌بین‌رفتن هستند.
آلودگی آب و آلودگی صوتی، نتیجه هجوم توریست‌ها
غارها از نظر محیط‌زیستی دارای شرایط خاصی هستند. غارزیان به‌طورکلی به چند دسته تقسیم می‌شوند. دسته اول، موجوداتی که زندگی خود را با غار تطبیق داده و کاملاً داخل غار زندگی می‌کنند (تروگلوبایت‌ها)، دسته دوم گونه‌هایی که می‌توانند تمام عمرشان را در غار زندگی کنند، ولی در خارج غار نیز قادر به زندگی‌اند (تروگلوفایل‌ها) و دسته سوم موجوداتی که عمده فعالیت‌های خود را بیرون از غار انجام می‌دهند و برای استراحت، تولیدمثل و… به آنجا بازمی‌گردند (تروگلوکسن‌ها). متأسفانه حیات تمام موجودات غارزی از سوی گردشگرانی که هیچ‌گونه اطلاعی از الفبای گردشگری ندارند، تهدید می‌شود. گردشگران با فعالیت‌هایی که انجام می‌دهند، آب‌های موجود در غار را به یکی از ناپاک‌ترین آب‌ها تبدیل می‌کنند و غارزیان را در خطر نابودی قرار می‌دهند. صداهای تولیدشده در ازدحام بیش‌ازحد، اسپیکرها، همخوانی‌های دسته‌جمعی و… باعث استرس و حتی خروج جانوران از غار می‌شود.
رکود و رونق اقتصادی با حفاظت از سایت‌های گردشگری
گردشگری می‌تواند اهالی یک منطقه را از کشاورزی، دامداری، کارگری و… به کسب درآمد از ورود گردشگران تشویق کند. این امر می‌تواند در بلندمدت وابستگی مردم به شغل‌های مذکور را از بین ببرد و به همان نسبت بهره‌برداری بیش‌ازحد از منابع‌طبیعی را کاهش دهد. حال اگر جاذبه‌های گردشگری در منطقه‌ای مورد آسیب یا تخریب قرار گیرد، نتیجه‌ای جز عدم حضور گردشگران نخواهد داشت. این‌گونه، فقر با قدرتی بیش‌ازپیش وارد منطقه می‌شود.
تأثیر منفی توریسم بر غار شاپور
«جلال زارعی»، نماینده کارگروه غارشناسی ایران، و تیم همراهش، «ماکان جوادنژاد» و «حسین موسی رضا»، دوشنبه ۱۱ فروردین ۱۴۰۴ شرایط غار شاپور را بررسی کردند. آنها در گزارش خود آورده‌اند: «غار شاپور کازرون به‌دلیل وجود یک مجسمه هفت‌متری منسوب به شاپور ساسانی، شاهد حضور تعداد زیادی از گردشگران سراسر کشور است. در میان فیلم‌ها و تصاویری که از شادی و نشاط مردم در فضای مجازی منتشر می‌شود، از تخریب و نابودی اکوسیستم غار خبری نیست. در این محوطه با تسطیح‌سازی مسیر ۲.۵ کیلومتری اما بدون ایمن‌سازی و سطل زباله، مجوزی برای گردشگران صادر شده که زباله خود را در طبیعت رها کنند. موضوع تأسف‌بار دیگر، نبود سرویس بهداشتی در این منطقه است که توریست‌ها با تبدیل غار و طبیعت اطراف به توالت، فضولات خود را در هر جای خلوتی رها کرده‌اند. فضای غار به‌شدت متعفن و مسموم است و چنین اتفاقی برای غار شاپور با داشتن شش تالار بزرگ و مسیرهای متعدد، یعنی مرگ خفاش‌ها و تمامی گونه‌های غارزی و نابودی کامل اکوسیستم غار و غارنهشت‌ها. درنهایت ادامه این روند به‌معنای آلودگی آب شیرین زیرزمینی است که مورد استفاده مردم منطقه است. برای بازدید از غار شاپور بلیط و هزینه ورودی از بازدیدکنندگان دریافت نمی‌شود، زیرساخت توریسم بسیار ضعیف و شکننده و خدمات و امکانات رفاهی زیر حد صفر است. امیدواریم دوستانی که در معرفی و معروف‌سازی این غار به‌عنوان جاذبه گردشگری پیشرو بودند، اکنون گناه خود را گردن بگیرند و اشتباه‌شان را بپذیرند.»
درخواست ما از نهادهای مسئول، به‌ویژه سازمان حفاظت محیط‌زیست و وزارت میراث‌فرهنگی، این است که قبل از نابودی این غار، برای درجه‌بندی حفاظتی اقدامات لازم را انجام دهند.منبع:پیام ما
